SCM (Supply Chain Management) đang dần trở thành một thuật ngữ thịnh hành trong thời gian gần đây. Cùng Vận tải Phước Tấn tìm hiểu SCM là gì thông qua bài viết sau đây.
Thuật ngữ SCM là gì?
SCM là viết tắt của Supply Chain Management, dịch ra tiếng Việt có nghĩa là quản trị chuỗi cung ứng. Đây là một thuật ngữ cốt lõi trong ngành logistics, vận tải và quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu.
Hiểu một cách đơn giản, SCM bao trùm toàn bộ các hoạt động liên quan đến quản lý dòng hàng hóa, dịch vụ từ khâu nguyên liệu đầu vào cho đến khi sản phẩm hoàn thiện và được giao đến tận tay khách hàng cuối cùng. Điều này bao gồm cả các quy trình vận chuyển, lưu kho, sản xuất, phân phối và cả dịch vụ hậu mãi sau bán.
Trong bối cảnh hiện đại, SCM không chỉ là bài toán tối ưu cung cầu, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị sản phẩm và lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Một hệ thống SCM hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp:
- Giảm thiểu chi phí vận hành.
- Tối ưu thời gian giao hàng.
- Cải thiện trải nghiệm khách hàng.
- Tăng khả năng thích ứng với biến động thị trường.
Đặc biệt, SCM trong vận tải và logistics chính là xương sống giúp các doanh nghiệp thương mại và sản xuất duy trì chuỗi cung ứng liên tục – tối ưu – linh hoạt, đảm bảo hàng hóa lưu thông thông suốt trên phạm vi toàn cầu.
Tuy nhiên, để xây dựng được một hệ thống SCM hiệu quả, các doanh nghiệp cần kết hợp đồng bộ nhiều yếu tố, từ công nghệ quản trị kho vận hiện đại, phần mềm SCM chuyên dụng, cho đến chiến lược tối ưu luồng vận tải.
Chúng ta sẽ tiếp tục đi sâu vào các thành phần quan trọng của SCM trong phần tiếp theo.
Những đối tượng nào liên quan đến SCM?
Trong quản lý chuỗi cung ứng (SCM), việc vận hành hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhiều bên liên quan. Các đối tượng này tham gia trực tiếp vào các giai đoạn khác nhau trong quy trình Supply Chain Management, đảm bảo dòng chảy nguyên vật liệu, thông tin và hàng hóa xuyên suốt từ nhà cung cấp đến tay khách hàng cuối cùng. Dưới đây là 4 nhóm đối tượng chính trong SCM là gì:
1. Đơn vị cung ứng – Nhà cung cấp nguyên vật liệu đầu vào
Đây là mắt xích đầu tiên trong chuỗi cung ứng, đóng vai trò cung cấp nguyên liệu, vật tư phục vụ quá trình sản xuất. Các nhà cung cấp trong SCM có thể bao gồm:
- Nhà cung ứng nguyên vật liệu thô (kim loại, nhựa, gỗ, vải,…)
- Đơn vị cung cấp dịch vụ phụ trợ như đóng gói, nhãn mác, bao bì
- Các nhà cung cấp dịch vụ logistics sơ cấp như vận tải đầu nguồn
Việc lựa chọn và đánh giá nhà cung cấp theo tiêu chí chất lượng, chi phí, thời gian giao hàng và độ linh hoạt chính là yếu tố then chốt trong quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả.
2. Đơn vị sản xuất – Trung tâm chuyển hóa nguyên vật liệu thành sản phẩm
Sau khi nhận nguyên liệu từ các đơn vị cung ứng, nhà máy sản xuất hoặc xưởng gia công sẽ tiến hành các khâu chế biến, lắp ráp hoặc hoàn thiện để tạo ra thành phẩm cuối cùng.
Trong quản lý SCM, giai đoạn sản xuất cần đảm bảo:
- Tối ưu quy trình sản xuất để giảm hao phí
- Kiểm soát chất lượng theo tiêu chuẩn
- Kết nối chặt chẽ với các bộ phận kho vận, vận chuyển, phân phối
Hiệu suất sản xuất sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới chi phí và khả năng cạnh tranh của toàn chuỗi cung ứng.
3. Đơn vị vận chuyển – Đảm bảo dòng chảy logistics xuyên suốt
Vận chuyển và phân phối giữ vai trò xương sống trong hệ thống Supply Chain Management. Các đơn vị vận tải, logistics chịu trách nhiệm:
- Vận chuyển nguyên vật liệu từ nhà cung cấp đến nhà máy
- Giao hàng thành phẩm tới hệ thống phân phối hoặc trực tiếp đến khách hàng
Ngày nay, với sự phát triển của phần mềm SCM và các hệ thống quản lý vận tải (TMS), việc tối ưu hóa hành trình, cắt giảm chi phí logistics và cải thiện thời gian giao hàng là ưu tiên hàng đầu trong quản lý chuỗi cung ứng.
4. Khách hàng – Động lực vận hành chuỗi cung ứng
Khách hàng chính là mắt xích cuối cùng và cũng là yếu tố quyết định sự thành công của cả hệ thống SCM. Nhu cầu của khách hàng về chất lượng, thời gian giao hàng, chi phí hợp lý sẽ quyết định toàn bộ chiến lược vận hành và tối ưu chuỗi cung ứng.
Quản lý chuỗi cung ứng hiện đại không chỉ dừng ở việc đáp ứng đơn hàng mà còn cần thu thập phản hồi, dự báo nhu cầu để liên tục điều chỉnh quy trình sản xuất, vận chuyển và cung ứng sao cho sát với thực tế thị trường.
Những hoạt động chính trong quản lý SCM?
SCM là gì? SCM (Supply Chain Management) hay quản lý chuỗi cung ứng là quá trình bao quát toàn bộ dòng chảy hàng hóa, thông tin và tài chính từ nhà cung cấp nguyên vật liệu, nhà sản xuất cho đến tay khách hàng cuối cùng. Để một hệ thống SCM vận hành hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện đồng bộ nhiều hoạt động quan trọng. Dưới đây là những hoạt động cốt lõi giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
1. Hoạch định hệ thống trong SCM
Hoạch định là giai đoạn nền tảng trong quản lý chuỗi cung ứng. Đây là bước xây dựng kế hoạch tổng thể, liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận từ sản xuất, kho vận cho đến phân phối.
- Dự báo cung cầu: Dựa trên dữ liệu thị trường, doanh nghiệp xác định chính xác nhu cầu của khách hàng. Qua đó, doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch sản xuất, tránh tình trạng tồn kho dư thừa hoặc thiếu hụt nguồn cung.
- Xây dựng giá bán: Giá bán là yếu tố chiến lược, phản ánh năng lực cạnh tranh và vị thế doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng.
- Quản lý hàng tồn kho: Đây là mắt xích then chốt giúp cân bằng cung – cầu. Mục tiêu là duy trì mức tồn kho hợp lý, giảm thiểu chi phí lưu kho và tối ưu giá thành sản phẩm.
2. Quản lý nguồn cung ứng trong SCM
Quản lý nguồn cung ứng đảm bảo dòng chảy đầu vào ổn định và tối ưu về chi phí. Đây là bước giúp doanh nghiệp chủ động lựa chọn, đánh giá nhà cung cấp, đồng thời duy trì nguồn nguyên vật liệu đầu vào với giá tốt nhất và chất lượng ổn định.
- Xây dựng hệ thống nhà cung cấp đa dạng, giảm thiểu rủi ro gián đoạn.
- Đàm phán và tối ưu chi phí mua hàng.
- Kiểm soát chất lượng nguyên vật liệu ngay từ đầu vào.
3. Quản lý sản xuất trong SCM
Sản xuất được ví như “trái tim” của Supply Chain Management. Đây là khâu biến nguyên liệu thành sản phẩm hoàn chỉnh, sẵn sàng phục vụ thị trường.
- Thiết kế sản phẩm: Đảm bảo đáp ứng đúng nhu cầu, tiêu chuẩn chất lượng và xu hướng thị trường.
- Tổ chức sản xuất khoa học: Quy trình sản xuất cần tối ưu thời gian, giảm thiểu lãng phí và đảm bảo đúng tiến độ giao hàng.
- Quản lý thiết bị và công nghệ: Đảm bảo máy móc hoạt động ổn định, hạn chế gián đoạn gây ảnh hưởng chuỗi cung ứng.
4. Quản lý phân phối trong SCM
Phân phối chính là “huyết mạch” của chuỗi cung ứng, đảm bảo sản phẩm được vận chuyển đúng thời gian, đúng địa điểm, đáp ứng tối đa nhu cầu của khách hàng.
- Quản lý đơn hàng: Hệ thống quản lý đơn hàng (OMS) giúp theo dõi, xử lý đơn hàng nhanh chóng.
- Lập kế hoạch giao hàng: Xây dựng tuyến đường vận chuyển tối ưu, tiết kiệm thời gian và chi phí logistics.
- Xử lý đổi/trả hàng: Thiết lập quy trình đổi trả minh bạch, rõ ràng, giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng.
- Giải quyết vấn đề phát sinh: Linh hoạt xử lý các sự cố trong quá trình vận chuyển, đảm bảo chuỗi cung ứng không bị gián đoạn.
Xem thêm:
Với doanh nghiệp ngành vận tải và logistics, việc hiểu rõ SCM là gì và triển khai hiệu quả các hoạt động cốt lõi trong quản lý SCM sẽ giúp tối ưu chi phí, nâng cao hiệu suất và xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường. Mong rằng bài viết trên đây của Phước Tấn sẽ giúp bạn có nhiêu thông tin hữu ích.