SOC là một trong những thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong Logistics. Vận tải Phước Tấn sẽ giúp bạn tìm hiểu SOC là gì qua bài viết sau đây.
Thuật ngữ SOC là gì?
SOC là viết tắt của cụm từ Shipper Owned Container, dùng để chỉ các container do chính Shipper (chủ hàng) sở hữu, thay vì thuộc sở hữu của hãng tàu hay bên thứ ba.
Khái niệm và bản chất của SOC trong vận tải
Khi sử dụng SOC, Shipper tự trang bị container để đóng hàng và thực hiện vận chuyển hàng hóa quốc tế. Điều này khác biệt hoàn toàn so với COC (Carrier Owned Container) – loại container thuộc sở hữu của hãng tàu.
Với hình thức SOC, sau khi container được giao đến Consignee (người nhận hàng), Consignee có thể chủ động sử dụng container theo nhu cầu riêng mà không phải trả phí DEM/DET (phí lưu container tại cảng hoặc kho bãi). Container này sau đó có thể tái xuất trả lại cho Shipper hoặc tiếp tục được sử dụng cho các mục đích khác, tùy theo thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng vận chuyển.
Ai có thể sở hữu container SOC?
Trong thực tế vận tải và logistics, container SOC có thể thuộc sở hữu của nhiều đối tượng, bao gồm:
| Đối tượng | Vai trò/Sở hữu container SOC |
| Shipper | Chủ hàng tự trang bị container để tối ưu chi phí hoặc chủ động kế hoạch vận chuyển |
| Hãng tàu | Trong trường hợp mua lại container cũ từ Shipper |
| Công ty bán container | Đơn vị chuyên kinh doanh, mua bán container mới/cũ phục vụ thị trường SOC |
| Công ty logistics/vận tải (Carrier) | Một số Carrier mua sẵn container SOC để phục vụ khách hàng theo yêu cầu riêng |
Tại sao lại sử dụng SOC?
Khi tìm hiểu về SOC là gì, nhiều người sẽ thắc mắc vì sao các chủ hàng, nhà xuất nhập khẩu hoặc doanh nghiệp logistics lại lựa chọn sử dụng SOC container thay vì thuê container trực tiếp từ hãng tàu (COC). Mặc dù phí thuê container có thể rẻ hơn trong ngắn hạn, nhưng thực tế SOC container mang lại những lợi ích dài hạn đáng cân nhắc, đặc biệt trong một số trường hợp đặc thù dưới đây.
1. Đặc thù hàng hóa và bài toán chi phí vận chuyển
Với những lô hàng cần lưu trữ lâu ngày hoặc nằm trong chuỗi cung ứng có đặc thù bảo quản đặc biệt, sử dụng SOC có thể giúp tiết kiệm chi phí đáng kể so với thuê container.
Ví dụ, một lô hàng cần lưu tại bãi trong 100 ngày. Nếu thuê container từ hãng tàu (COC), chủ hàng sẽ phải trả phí lưu container (DEM/DET) trung bình khoảng 25 USD/ngày cho container 20ft. Tổng cộng, chi phí lưu bãi có thể lên tới 2.500 USD/container. Trong khi đó, nếu mua đứt một container SOC 20ft, chi phí chỉ dao động từ 1.300 – 2.000 USD.
Chính sự chênh lệch này khiến nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đặc biệt là những doanh nghiệp có nhu cầu lưu trữ hàng hóa dài ngày, lựa chọn phương án mua container SOC thay vì thuê từ hãng tàu.
Bên cạnh bài toán chi phí, SOC container còn giúp chủ hàng linh hoạt trong việc sắp xếp vận chuyển nội địa sau khi hàng cập cảng, không phụ thuộc lịch trả container cho hãng tàu. Điều này đặc biệt quan trọng khi xử lý hàng dự trữ hoặc hàng công trình lớn cần vận chuyển nhiều chặng.
2. Đáp ứng nhu cầu giao hàng tại các địa điểm nhạy cảm
Ở những khu vực giao nhận có tính chất nhạy cảm như vùng nội chiến, bất ổn chính trị hoặc các quốc gia không giáp biển (landlocked countries), SOC container trở thành giải pháp an toàn và tối ưu nhất.
Khi giao hàng đến những khu vực này, nguy cơ container bị mất, bị thu giữ hoặc gặp trục trặc trong việc hoàn trả là rất cao. Nếu sử dụng container thuê (COC), việc này gây rủi ro lớn về chi phí và trách nhiệm pháp lý đối với chủ hàng. Ngược lại, nếu container là tài sản của doanh nghiệp (SOC), chủ hàng hoàn toàn chủ động xử lý container theo cách riêng, không phụ thuộc vào quy định khắt khe của hãng tàu.
Thêm vào đó, ở các quốc gia nội địa (không có cảng biển), hàng hóa sau khi cập cảng biển quốc tế sẽ tiếp tục vận chuyển bằng đường bộ hoặc đường sắt hàng trăm km vào sâu nội địa. Nếu thuê container từ hãng tàu, phí trả container ở những điểm cuối này thường rất cao, thậm chí vượt cả chi phí mua mới một container. Vì vậy, sử dụng SOC container là lựa chọn thông minh để tối ưu tổng chi phí logistics.
Phân biệt SOC và COC – Hiểu rõ hai loại container trong vận tải biển
Ngược lại với SOC, COC (Carrier Owned Container) là container thuộc sở hữu của hãng tàu. Đây là hình thức phổ biến nhất hiện nay trong xuất nhập khẩu quốc tế, bởi phần lớn các container đang lưu thông trên thị trường đều là tài sản của các hãng tàu lớn như Maersk, CMA-CGM, MSC, hoặc Evergreen.
Với COC, sau khi hàng được dỡ xuống tại kho riêng của Consignee (người nhận hàng), container rỗng sẽ phải trả lại cho hãng tàu đúng thời gian quy định. Trong quá trình này, doanh nghiệp sẽ phải thanh toán các khoản phí như phí lưu container (detention charge) và phí lưu bãi container (demurrage charge) nếu trả trễ hạn.
So sánh nhanh giữa SOC và COC
| Tiêu chí | SOC (Shipper Owned Container) | COC (Carrier Owned Container) |
| Quyền sở hữu | Thuộc Shipper | Thuộc hãng tàu |
| Phí lưu container | Không bị tính phí nếu Shipper tự quản lý container | Phát sinh phí nếu trả trễ container rỗng |
| Tính linh hoạt | Cao, chủ động điều phối theo nhu cầu | Phụ thuộc lịch trình, quy định của hãng tàu |
| Phổ biến | Ít phổ biến hơn | Chiếm đa số trong vận tải container quốc tế |
Khi nào nên chọn SOC, khi nào nên chọn COC?
- SOC thích hợp với các lô hàng cần thời gian lưu bãi lâu, vận chuyển nội địa sau khi hạ hàng, hoặc khi Shipper muốn chủ động hoàn toàn trong quản lý container.
- COC phù hợp với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thông thường, sử dụng dịch vụ trọn gói từ hãng tàu, không muốn mất công đầu tư và quản lý container riêng.
Xem thêm:
Hy vọng bài viết của Phước Tấn sẽ giúp bạn hiểu rõ SOC là gì, và khi nào nên lựa chọn SOC. Nắm vững những khái niệm này sẽ giúp bạn làm việc tốt hơn trong lĩnh vực Logistics.